Çaylar, tüm dünyada sevilerek tüketilen içeceklerdir. Farklı bitki yaprakları üzerine sıcak su dökerek ve birkaç dakika demlenmelerini bekleyerek benzersiz tatlar ve sağlıklı bileşikler elde etmek mümkün oluyor.
Bu aromatik içeceklerden en çok tüketileni, Asya’ya özgü bir tür yaprak dökmeyen çalı türü olan Camellia sinensis‘in yapraklarından yapılır. Çay içmek, hücreleri hasardan korumak ve kalp hastalığı riskini azaltmak da dahil olmak üzere birçok sağlık yararı ile ilişkilendirilmiştir.
Bazı araştırmalar, çayın kilo vermeyi kolaylaştırabileceği ve yağlar ile mücadeleye yardımcı olabileceğini savunmaktadır. Bunu başarmada bazı türlerin diğerlerinden daha etkili olduğu bulunmuştur. Kilo kaybını hızlandıracak ve vücuttaki yağlardan kurtulmanıza yardımcı olabilecek bazı bitkilerden bahsedeceğiz.
Yeşil Çay
Yeşil çay en çok bilinen çay türlerinden biridir ve sağlık açısından birçok faydası bulunmaktadır. Kilo vermek için de en etkili çaylardan biridir. Yeşil çayı hem kilo hem de vücut yağındaki azalmaya bağlayan önemli kanıtlar bulunmaktadır.
2008 yılında yapılan bir çalışmada1, 60 obez insan düzenli olarak yeşil çay veya plasebo içerken 12 hafta boyunca standart bir diyet izledi. Çalışma süresince yeşil çay içenler, plasebo grubuna göre 3,3 kilo daha fazla kilo verdiler.
Başka bir çalışma2, 12 hafta boyunca yeşil çay özü tüketen kişilerin, bir kontrol grubuna kıyasla vücut ağırlığında, vücut yağında ve bel çevresinde önemli düşüşler yaşadığını buldu .
Bunun nedeni, yeşil çay ekstraktının özellikle metabolizmanızı hızlandıran ve yağ yakımını artırabilen; doğal antioksidanlar olan kateşinlerce zengin olması olabilir . Aynı etki, normal yeşil çay ile aynı faydalı bileşenleri içeren, oldukça konsantre bir toz yeşil çay türü olan matcha için de geçerlidir.
Pu’erh Çayı
Pu’er veya pu-erh çayı olarak da bilinen bu çay, fermente edilmiş bir tür Çin siyah çayıdır. Genellikle yemeklerden sonra tüketilir.
Bazı hayvan çalışmaları3, pu’erh çayının kan şekerini ve kan trigliseridlerinin seviyesini düşürdüğünü göstermiştir. Hayvanlarda ve insanlarda yapılan araştırmalar, pu’erh çayının kilo kaybını artırmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bir çalışmada4, 70 erkeğe bir kapsül pu’erh çay ekstresi veya bir plasebo verildi. Üç ay sonra, puerh çay kapsülünü alanlar, plasebo grubundan yaklaşık 1 kg daha fazla kaybetti.
Sıçanlarda yapılan başka bir çalışmada, puerh çayı özütünün obezite önleyici bir etkiye sahip olduğunu ve kilo alımını baskılamaya yardımcı olduğunu gösteren benzer bulgular vardı.
Mevcut araştırmalar puerh çay özü kullanılmıştır, bu nedenle aynı etkilerin çay olarak içmek için geçerli olup olmadığını görmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Siyah Çay
Siyah çay; yeşil, beyaz veya oolong çaylar gibi diğer türlere göre daha fazla oksidasyona uğramış bir çay türüdür.
Oksidasyon, çay yaprakları havaya maruz kaldığında meydana gelen ve siyah çayın karakteristik koyu rengine ve kahverengileşmeye neden olan kimyasal bir reaksiyondur.
Birkaç çalışma, siyah çayın kilo kontrolü söz konusu olduğunda etkili olabileceğini bulmuştur.
111 kişi ile yapılan bir çalışma5, üç ay boyunca her gün üç fincan siyah çay içmenin, kafeinle içeren bir kontrol içeceği içmeye kıyasla, kilo kaybını önemli ölçüde artırdığını göstermektedir. Siyah çayın potansiyel kilo verme etkilerinin, antioksidan özelliklere sahip bir tür bitki pigmenti olan flavonlarca zengin olması nedeniyle olabileceği düşünülmektedir.
Oolong Çayı
Oolong çayı, kısmen oksitlenmiş, oksidasyon ve renk açısından yeşil çay ile siyah çay arasında bir yere koyan geleneksel bir Çin çayıdır. Genellikle meyvemsi, hoş kokulu bir aroma ve benzersiz bir tada sahip olarak tanımlanır, ancak bunlar oksidasyon seviyesine bağlı olarak önemli ölçüde değişebilir.
Birkaç çalışma, oolong çayının yağ yakmayı iyileştirerek ve metabolizmayı hızlandırarak kilo kaybını artırmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Bir çalışmada6, 102 fazla kilolu veya obez insan altı hafta boyunca her gün oolong çayı içtikten sonra, hem vücut ağırlıklarında hem de vücut yağ oranlarında azalma görülmüştür. Araştırmacılar; çayın, bunu vücuttaki yağ metabolizmasını geliştirerek yaptığını öne sürüyorlar.
Başka bir küçük çalışma7, erkeklere üç günlük bir süre boyunca su veya çay vererek metabolik hızlarını ölçtü. Su ile karşılaştırıldığında, oolong çayı enerji tüketimini% 2,9 artırdı, bu da günde ortalama 281 kalori yakmaya eşdeğerdir.
Oolong çayının etkileri hakkında daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulurken, bu bulgular oolong çayının kilo kaybı için potansiyel olarak faydalı olabileceğini göstermektedir.
Beyaz Çay
Beyaz çay, çay bitkisi henüz gençken minimum düzeyde işlenip hasat edildiği için diğer çay türleri arasında öne çıkmaktadır.
Beyaz çayın diğer çay türlerinden çok farklı bir tadı vardır. Tadı hafif, narin ve biraz tatlıdır.
Beyaz çayın faydaları iyi incelenmiştir ve bazı test tüpü çalışmalarında ağız sağlığını iyileştirmekten, kanser hücrelerini öldürmeye kadar uzanan etkileri bulunmaktadır.8
Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da, beyaz çay kilo ve vücut yağını kaybetmeye gelince de yardımcı olabilir.
Araştırmalar9, beyaz çayın ve yeşil çayın, kilo kaybını artırmaya yardımcı olabilecek benzer miktarda kateşin içerdiğini gösteriyor. Ancak yine de beyaz çayın yağ kaybı söz konusu olduğunda, potansiyel yararlı etkilerini doğrulamak için ek çalışmalara ihtiyaç vardır.
İlgili içerikler:
- Papatya Çayı Nasıl Yapılır? Papatya Çayı Neye İyi Gelir? Papatya Çayı Faydaları, Mayıs Papatyası (Tıbbi Papatya) Nasıl Anlaşılır?
- Nane Çayı ve Esansiyel Yağının Şaşırtıcı Faydaları, Kıvırcık Nanenin (Mentha spicata) Sağlığa Etkileri
- Bergamot Çayı (Earl Grey) Nedir, Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?
- Senna Çayı (Sinameki Çayı) Nedir? Sinameki Çayı Ne İçin Kullanılır? Senna Çayı Güvenli Midir?
- Biberiye Çayı Faydaları, Biberiye Çayı Neye İyi Gelir? Biberiye Çayı Ne İşe Yarar?
Sağlık, ilaçlar, bitkiler ve daha birçok eşsiz konu üzerine güncel makalelerimizden haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın.
Kaynaklar: 1Paradee Auvichayapat(2007) “Effectiveness of green tea on weight reduction in obese Thais: A randomized, controlled trial” Physiology and Behavior. 2008 Feb 27;93(3):486-91. doi: 10.1016/j.physbeh.2007.10.009
2 Tomonori Nagao , Tadashi Hase, Ichiro Tokimitsu “A green tea extract high in catechins reduces body fat and cardiovascular risks in humans”Obesity (Silver Spring). 2007 Jun;15(6):1473-83. doi: 10.1038/oby.2007.176.
3 Yea-Tyz Deng , Shoei-Yn Lin-Shiau, Lie-Fen Shyur, Jen-Kun Lin(2015) “Pu-erh tea polysaccharides decrease blood sugar by inhibition of α-glucosidase activity in vitro and in mice”Food Funct. 2015 May;6(5):1539-46. doi: 10.1039/c4fo01025f.
6 Rong-Rong He , Ling Chen, Bing-Hui Lin, Yokichi Matsui, Xin-Sheng Yao, Hiroshi Kurihara “Beneficial effects of oolong tea consumption on diet-induced overweight and obese subjects” Chin J Integr Med. 2009 Feb;15(1):34-41. doi: 10.1007/s11655-009-0034-8.
7 W Rumpler , J Seale, B Clevidence, J Judd, E Wiley, S Yamamoto, T Komatsu, T Sawaki, Y Ishikura, K Hosoda “Oolong tea increases metabolic rate and fat oxidation in men” J Nutr. 2001 Nov;131(11):2848-52. doi: 10.1093/jn/131.11.2848.
9 M S Westerterp-Plantenga “Green tea catechins, caffeine and body-weight regulation” Physiol Behav. 2010 Apr 26;100(1):42-6. doi: 10.1016/j.physbeh.2010.02.005.
Uchenna J Unachukwu , Selena Ahmed, Adam Kavalier, James T Lyles, Edward J Kennelly “White and green teas (Camellia sinensis var. sinensis): variation in phenolic, methylxanthine, and antioxidant profiles” J Food Sci . 2010 Aug 1;75(6):C541-8. doi: 10.1111/j.1750-3841.2010.01705.x.