Rosmarinus officinalis (biberiye, kuşdili) Batı ve Güney Anadolu bitkilerindendir, bahçe ve parklarda çit veya süs yapmak üzere dikilir, kışın yaprak dökmeyen, sık dallı bir çalıdır. Yaprakları Folia Rosmarini, dar linear, kenarları alt yüze doğru kıvrık (revolut), üst yüzü yeşil alt yüzü açık renkli, derimsi, kısa saplı bir drogdur. Yapraklardan elde edilen uçucu yağ Oleum Rosmarini T.K. (Biberiye esansı) tahriş edicidir, haricen, romatizmada kullanılır. Yaprakları çeşitli yemeklerde baharat olarak tüketilmektedir.
Biberiye Çayı Faydaları
Yazının devamında; biberiye çayı faydaları, biberiye çayı neye iyi gelir, biberiye çayı ne işe yarar, gibi konları ele alacağız.
Antioksidan, antimikrobiyal ve antiinflamatuar bileşikler içerir.
Antioksidanlar vücudunuzu; kanser, kalp hastalıkları ve tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklara yol açabilen bileşiklerden, aynı zamanda oksidatif hasar ve iltihaptan korumaya yardımcı olan maddelerdir.
Meyveler, sebzeler ve biberiye gibi otlar, çeşitli bitkisel gıdalarda antioksidanlar bulunur. Biberiye çayı ayrıca antienflamatuar ve antimikrobiyal özelliklere sahip olabilecek bileşikler içerir. Biberiyenin antioksidan ve antienflamatuar aktivitesi, büyük ölçüde rosmarinik asit ve karnozik asit gibi polifenolik bileşiklerden gelir.
Antioksidan özelliği nedeniyle, rosmarinik asit genellikle çabuk bozulan gıdaların raf ömrünü uzatmak için doğal bir koruyucu olarak da kullanılmaktadır.
Biberiye çayındaki bileşikler ayrıca enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilecek antimikrobiyal özelliklere sahip olabilir. Biberiye yaprakları, antibakteriyel ve yara iyileştirici etkileri için geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
Çalışmalar ayrıca rosmarinik ve karnosik asidin, kanser üzerinde de etkileri olduğunu göstermektedir. İki asidin antitümör özelliklerine sahip olabileceğini ve hatta lösemi, meme ve prostat kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilecekleri düşünülmektedir.
Kan Şekerini Düşürme
Tedavi edilmediğinde yüksek kan şekeri gözlerinize, kalbinize, böbreklerinize ve sinir sisteminize zarar verebilir. Bu nedenle, şeker hastalığı olan kişilerin kan şekeri seviyelerini uygun şekilde yönetmesi çok önemlidir.
Çalışmalar, biberiye çayındaki bileşiklerin kan şekerini düşürebileceğini göstererek, biberiyenin diyabetli kişilerde yüksek kan şekerini yönetmek için potansiyel uygulamaları olabileceğini düşündürmektedir.
Bazı araştırmalar, rosmarinik ve karnosik asidin; glikozun kas hücrelerine emilimini artırarak kan şekerini düşürdüğünü göstermektedir.
Ruh Sağlığı ve Hafıza
Zaman zaman herkes stres ve kaygıyla karşı karşıya kalır. Bir çalışma, 1 ay boyunca günde iki kez 500 mg biberiye tüketmenin, bir plaseboya (Farmakolojik olarak etkisiz bir ilacın, telkine dayalı bir etki ortaya çıkarma hali) kıyasla üniversite öğrencileri arasında kaygı düzeylerini önemli ölçüde düşürdüğünü ve hafıza ve uyku kalitesini iyileştirdiğini iddia etmektedir.1
Aslında daha çok biberiyenin kokusu psikolojik olarak etkili görünmektedir. 20 sağlıklı genç yetişkin üzerinde yapılan bir çalışma, zihinsel bir testten önce biberiye aromasını 4-10 dakika boyunca solumanın konsantrasyon, performans ve ruh halini iyileştirdiğini gözlemledi.2
Biberiye özü, sağlıklı bir bağırsak bakteri dengesini teşvik ederek ve beyindeki duygular, öğrenme ve anılarla ilişkili kısmı olan hipokampustaki iltihabı azaltarak ruh halini iyileştirebilmektedir.3
Beyin Sağlığı
Bazı test tüpü ve hayvan çalışmaları, biberiye çayındaki bileşiklerin beyin hücrelerinin ölümünü önleyerek beyninizin sağlığını koruyabileceğini bulmuştur.4 Hayvan araştırmaları, biberiyenin felç gibi beyin hasarına yol açabilecek durumlardan kurtulmayı bile destekleyebileceğini gösteriyor.5
Göz Sağlığı
Biberiye çayı ve göz sağlığı ile ilgili çalışmalar az olsa da, kanıtlar çaydaki bazı bileşiklerin gözlerinize fayda sağlayabileceğini göstermektedir.
Hayvan çalışmaları, diğer oral tedavilere biberiye özü eklemenin yaşa bağlı göz hastalıklarının ilerlemesini yavaşlatabileceğini savunmaktadır.6 Biberiyedeki rosmarinik asidin katarakt başlangıcını geciktirdiğini gösteren çalışmalar da mevcuttur.7
Biberiye ve göz sağlığı üzerine yapılan çoğu araştırmada konsantre özler kullandığını; biberiye çayının hangi etkiye sahip olabileceğini ve bu faydalardan yararlanmak için ne kadar içmeniz gerektiğini belirlemeyi zorlaştırdığını unutmayın.
Potansiyel İlaç Etkileşimleri
Diğer birçok bitkide olduğu gibi, biberiye çayı tüketirken potansiyel ilaç etkileşimleri nedeniyle bazı kişilerin dikkatli olması gerekmektedir.
- Kanınızı incelterek kanın pıhtılaşmasını önlemek için kullanılan antikoagülanlar
- Yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan ACE inhibitörleri
- İdrara çıkmayı artırarak vücudunuzun fazla sıvıdan kurtulmasına yardımcı olan diüretikler
- Manik depresyon ve diğer ruh sağlığı bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan lityum
Biberiye, idrara çıkma, kanın pıhtılaşma yeteneğini bozma ve kan basıncını düşürme gibi bu ilaçlara benzer etkilere sahip olabilir. Lityum alırsanız, biberiyenin idrar söktürücü etkileri vücudunuzda toksik seviyelerde lityum birikmesine neden olabilir.
Bu ilaçlardan herhangi birini veya benzer amaçlarla başka ilaçları alıyorsanız, diyetinize biberiye çayı eklemeden önce sağlık uzmanınızla konuşmanız en iyisidir.
İlgili içerikler:
- Nane Çayı ve Esansiyel Yağının Şaşırtıcı Faydaları
- Bergamot Çayı (Earl Grey) Nedir, Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?
- Senna Çayı (Sinameki Çayı) Nedir? Sinameki Çayı Ne İçin Kullanılır? Senna Çayı Güvenli Midir?
- Kilo Vermenize Yardımcı Olabilecek Bitki Çayları
- Papatya Çayı Nasıl Yapılır? Papatya Çayı Neye İyi Gelir? Papatya Çayı Faydaları, Mayıs Papatyası (Tıbbi Papatya) Nasıl Anlaşılır?
Kaynaklar :
