D vitamini, vücutta kritik rol oynayan, yağda çözünen bir vitamindir. Bu vitamin özellikle bağışıklık sistemi sağlığı için önemlidir ve birçok kişinin aklına, D vitamini takviyelerinin COVID-19’a neden olan yeni koronavirüse yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olup olmayacağını sorusunu getirmektedir.
Şu anda COVID-19 için bir tedavi olmasa da, sosyal mesafeyi korumak ve hijyen kurallarına uymak sizi virüse yakalanmaktan koruyabilir.
Ayrıca, bazı araştırmalar sağlıklı D vitamini seviyelerine sahip olmanın bağışıklık sisteminizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabileceğini ve genel olarak solunum yolu hastalıklarına karşı koruma sağlayabileceğini göstermektedir.
D Vitamini Bağışıklığı Nasıl Etkiler?
D vitamini, vücudunuzun enfeksiyon ve hastalıklara karşı ilk savunma hattı olan bağışıklık sisteminizin düzgün çalışması için gereklidir.
Bu vitamin, bağışıklık tepkisinin desteklenmesinde kritik bir rol oynar. Sahip olduğu anti-inflamatuar ve immün düzenleyici özelliklerle, bağışıklık sistemi savunmalarının aktivasyonu için çok önemlidir.
D vitamininin, vücudunuzu patojenlere karşı koruyan T lenfositlerinin ve makrofajlar dahil olmak üzere bağışıklık hücrelerinin işlevini artırdığı bilinmektedir. (Virüslerin hücrelerde oluşturdukları etkiler ile ilgili yazımıza ulaşmak için tıklayınız)
Vitaminler bağışıklık fonksiyonu için o kadar önemlidir ki, vitamini eksikliği; enfeksiyonlara, hastalığa ve bağışıklık sistemi ile ilgili bozukluklara karşı artan duyarlılıkla ilişkilendirilmiştir.
Örneğin D vitamini eksikliği; tüberküloz, astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) , viral ve bakteriyel solunum yolu enfeksiyonları gibi solunum yolu hastalıkları riskinde artış ile yakından ilişkilidir.
D Vitamini Almak COVID-19’a Karşı Koruma Sağlayabilir Mi?
Birçok çalışma, D vitamini eksikliğinin bağışıklık fonksiyonuna zarar verebileceğini ve solunum yolu hastalıkları geliştirme riskinizi artırabileceğini göstermiştir. Ek olarak, bazı çalışmalar D vitamini takviyelerinin bağışıklık tepkisini artırabileceğini ve genel olarak solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayabileceğini göstermiştir.
14 ülkeden 11.321 kişiyi içeren yakın tarihli bir inceleme, uygun şekilde alınan D vitamini takviyesinin, hem yetersiz hem de yeterli D vitamini seviyelerine sahip olanlarda akut solunum yolu enfeksiyonu riskini azalttığını göstermiştir.
D vitamini takviyelerinin, COVID-19 gibi solunum yolu hastalıkları geliştirme riski en yüksek olan yaşlı kişilerde ölüm oranını azalttığı da gösterilmiştir.
D vitamini eksikliğinin “sitokin fırtınası” olarak bilinen bir süreci geliştirdiği bilinmektedir. Sitokinler, bağışıklık sisteminin ayrılmaz bir parçası olan proteinlerdir. Hem proinflamatuar hem de antiinflamatuar etkilere sahiptirler. Enfeksiyon ve hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olurlar. Bununla birlikte sitokinler, belirli koşullar altında doku hasarına da neden olabilmektedir.
Bir sitokin fırtınası, enfeksiyona veya diğer faktörlere yanıt olarak gerçekleşen pro-inflamatuar sitokinlerin kontrolsüz salınımı anlamına gelir. Bu düzensiz ve aşırı sitokin salınımı, ciddi doku hasarına yol açar ve hastalığın ilerlemesini ve şiddetini artırır.
Aslında, çoklu organ yetmezliği ve akut solunum sıkıntısı sendromunun ana nedeninin yanı sıra COVID-19’un ilerlemesi ve ciddiyetinde önemli bir faktördür. Örneğin, şiddetli COVID-19 vakaları olan hastaların çok sayıda sitokin, özellikle de interlökin-1 (IL-1) ve interlökin-6 (IL-6) salgıladığı gösterilmiştir.
Şu anda, COVID-19 hastalarında D vitamini desteğinin etkilerini araştıran çok sayıda klinik çalışma bulunmaktadır.
Bu alandaki araştırmalar devam etse de, tek başına D vitamini almanın sizi COVID-19 geliştirmekten koruyamayacağını anlamak önemlidir.
Kaynaklar :
