Kapat
Genel Sağlık 210 2

Sağlık Taramaları Nelerdir? Ülkemizde Yürütülen Tarama Programları, Yenidoğan Tarama Testleri, Prenatal Tarama, Kanser Taraması

Hastalıkların erken tanınması, erken müdahale ve tedavi, daha ciddi olarak sağlık sorunu ve ölümlerin azaltılabilmesi için sağlık taramalarının yapılması ve devamlılığı önemlidir. Bu yazımızda; ülkemizde yapılan yenidoğan taramaları, okul çağındaki çocuklarda tarama programları, evlilik öncesi taramalar, prenatal tarama ve kanser taramalarından bahsedeceğiz.

Bir hastalığın taranabilmesi için:

  • Tüm risk gruplarının taramasına olanak vermeli,
  • Toplumda önemli bir sorun olmalı,
  • Erken tanı konduğunda etkin ve kabul edilebilir bir tedavisi olmalı
  • Güvenilir bir tarama testi olmalıdır

Tarama Testi

Henüz yakınması olmayan kişilerde hastalık olabileceğinin ön tanısı.

Tanı Testi

Yakınması, hastalık belirtisi olan kişilerde
hastalığı teşhis.

Ülkemizde Yürütülen Tarama Programları

Yenidoğan Taramaları:

  • Fenilketonüri
  • Konjenital Hipotiroidi
  • Biyotinidaz Aktivitesi ve Kistik Fibrozis

Fenil ketonüri, konjenital hipotiroidi, biyotidinaz eksikliğinde erken tanı ve tedavi zeka geriliğini önler.

Kistik fibrozis, salgı bezlerini etkileyerek, başta akciğerler olmak üzere pek çok organ bozukluğuna neden olur.

  • Yeni doğan İşitme Taraması Programı
  • Gelişimsel Kalça Displazisi Erken Tanı ve Tedavi Programı

Okul Çağındaki Çocuklarda Tarama Programları

İşitme Tarama Programı: İlköğretimin 1. yılında, okul ortamında, işitme taraması konusunda eğitimli sağlık personeli tarafından tarama odyometri cihazı ile test edilir.

Ağız, diş sağlığı taraması ve flor vernik uygulama: Ana sınıfı 60 ayını doldurmuş öğrenciler ile ilkokul 1. 2. ve 3. sınıf öğrencilerine yapılan taramadır.

Evlilik Öncesi Taramalar

Evlenmek üzere evlendirme memurluklarına başvuran tüm çiftler, “Evlilik Öncesi Sağlık Raporu” almak üzere ilçe sağlık müdürlüğüne başvurmalıdır.

Taramalarda istenen testler:

  • Anti HIV (AIDS için)
  • HbsAg, Anti-Hbs (Hepatit/sarılık için)
  • VDRL(Sifiliz/frengi için)
  • Akciğer Grafisi (Tüberküloz/verem için)

Kalıtsal Kan Hastalıkları

Ülkemizde talasemi ve orak hücre anemisi gibi kalıtsal kan hastalıkları önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Türkiye’de akraba evlilikleri nedeniyle genetik geçişli hastalıkların görülme sıklığı artmaktadır.

  • Taşıyıcıların tespiti
  • Genetik danışma
  • Prenatal (doğum öncesi) tanı

Prenatal Tarama (Gebelik Esnasında)

Gebeliğin sonuçlarını etkileyebilecek durumların ortaya çıkarılması ve anneye en az risk ve bebeğin sağlıklı doğumunu sağlamak amaçlanmıştır.

Prenatal Tarama Testleri

(11-14 Gebelik Haftası) İkili Test:

Kadın Doğum Uzmanı tarafından ultrasonografide gebelik haftası belirlenir ve ense kalınlığı ölçümü yapılır.

Anne kanında bazı özel hormonların düzeylerine bakılır.

(16-22 Gebelik Haftası) Üçlü Test:

Ultrasonografide gebelik haftası kontrol edilir ve anne kanında bazı hormonlar.

Kanser Taramaları

Kolon Kanseri: 50-70 yaş grubundaki kadın ve erkeklere, 2 yılda bir Gaitada Gizli Kan Testi uygulanır.

Meme Kanseri: 40-69 yaş aralığındaki kadınlara 2 yılda bir mamografi

Rahim Ağzı Kanseri: 30-65 yaş aralığındaki kadınlar her 5 yılda bir smear testi

Ülkemizde kanser taramaları Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) kanserden korunma ve tarama yöntemleri hakkında eğitim almış olan doktor, hemşire, ebe, röntgen teknisyeni ve tıbbi teknologlar görevlendirilmiştir.

Çalışanlar aynı zamanda kişilerarası iletişim ve sağlık eğitmenliği konularında da eğitilmiştir.

Serviks ve meme kanserleri için yürütülen taramalar çeşitli yöntemlerle (mektup, telefon) kadınlar davet edilerek gerekli muayene ve testlerin yapılması şeklinde devam etmektedir.

Check Up veya Periyodik Muayene

  • Kan şekeri
  • Kan lipidleri
  • Kan Basıncı
  • İşitme sağlığı
  • Görme sağlığı: katarakt, glokom, presbiyopi
  • Kemik sağlığı
  • Risk faktörleri
    • Beslenme-Obesite
    • Fiziksel aktivite
    • Sigara

Sağlık, ilaçlar, bitkiler ve daha birçok eşsiz konu üzerine güncel makalelerimizden haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın.

Batuhan Korkmaz {Batuhan Korkmaz}

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde okuyor. Eğitim hayatı süresince öğrendiklerini bir araya getirmek ve sağlığınız hakkında daha kolay bilgi edinebilmeniz amacıyla araştırdıklarını sitesinde paylaşmaktan keyif duyuyor. | korkmaz1001@gmail.com e-mail adresinden ya da @bthnkrkmz Instagram sayfasından iletişime geçebilirsiniz. | Öneri ve şikayetleriniz için: onlineczaci@gmail.com

“Sağlık Taramaları Nelerdir? Ülkemizde Yürütülen Tarama Programları, Yenidoğan Tarama Testleri, Prenatal Tarama, Kanser Taraması” üzerine 2 yorum

  1. B.Kürşad dedi ki:

    Sitenizi başarılı buluyorum, tebrik ederim. Toç.Bir.Sen Şube Başkanı B.Kürşad SEVİM

    1. Batuhan Korkmaz dedi ki:

      Teşekkürler, elimizden geldiğince topluma faydalı olmaya çalışıyoruz.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir