İlaç Nedir? İlaçlar Nasıl Üretilir? İlaçlar Hastalığı Nasıl Düzeltiyor? İlaçlar İnsanları Nasıl İyileştirir?

Bazen hastalıklardan daha fazla ilaç varmış gibi görünür ve bazen kafa karıştırıcı olabilir. Bazıları eczanelerden reçetesiz olarak satın alınabilir. Diğerleri doktor reçetesi gerektirir. Bazıları ise sadece hastanelerde mevcuttur. Yazının devamında; ilaç nedir, ilaçlar nasıl üretilir, ilaçlar hastalığı nasıl düzeltiyor, ilaçlar insanları nasıl iyileştirir gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız.

İlaç Nedir? İlaçlar Nasıl Üretilir?

İlaçlar; hastalıkları iyileştirmek, durdurmak veya önlemek, semptomları hafifletmek veya hastalıkların teşhisine yardımcı olmak için kullanılan kimyasallar veya bileşiklerdir. İlaçlardaki gelişmeler, doktorların birçok hastalığı iyileştirmesini ve hayat kurtarmasını sağlamıştır.

Bu günlerde, ilaçlar çeşitli kaynaklardan geliyor. Birçoğu doğada bulunan maddelerden geliştirilir ve bugün bile çoğu bitkilerden elde ediliyor.

Bazı ilaçlar, laboratuvarlarda bir dizi kimyasalın karıştırılmasıyla yapılır. Penisilin gibi diğerleri, mantar gibi organizmaların yan ürünleridir. Hatta birkaçı, bakterilere istenen maddeyi üretmelerini sağlayan genler eklenerek biyolojik olarak tasarlanmıştır.

İlaç almayı düşündüğümüzde, genellikle hapları düşünürüz. Ancak ilaçlar aşağıdakiler gibi birçok şekilde bulunabilir:

Şuruplar
Kulaklara veya gözlere damlatılan damlalar
Cilde sürülen kremler, jeller veya merhemler (Bkz.Krem ve Merhem Arasındaki Fark Nedir?)
İnhalerler (burun spreyleri veya astım inhalerleri gibi)
Cilde yapışan yamalar (transdermal yamalar olarak adlandırılır)
Dilin altına yerleştirilen tabletler (dil altı ilaçları denir; ilaç kan damarlarına emilir ve kan dolaşımına girer)
Enjeksiyonlar (aşılar) veya intravenöz (damar içine yerleştirilen) ilaçlar

(Bkz.İlaçların Uygulama Yolları Nelerdir? İlaçları Doğru Şekilde Almak Neden Önemlidir? İlaçların Vücuda Girişi, Dozaj ve Zamanlama Hakkında)

İlaçlar Hastalığı Nasıl Düzeltiyor? İlaçlar İnsanları Nasıl İyileştirir?

İlaçlar çeşitli şekillerde hareket eder. Bazıları, bakteri ve virüsler gibi istilacı mikropların yayılmasını durdurarak veya öldürerek bir hastalığı iyileştirebilir. Diğerleri, hücreleri bölünürken öldürerek veya çoğalmalarını önleyerek kanseri tedavi etmek için kullanılır. Bazı ilaçlar eksik maddelerin yerini alır veya bazı hormonlar veya vitaminler gibi düşük seviyelerdeki doğal vücut kimyasallarını düzeltir. İlaçlar, bir vücut sürecini kontrol eden sinir sisteminin parçalarını bile etkileyebilir.

Antibiyotikler

Neredeyse herkes bir antibiyotik almıştır. Bu ilaç türü bakteriyel enfeksiyonlarla savaşır. Doktorunuz boğaz ağrısı veya kulak enfeksiyonu gibi şeyler için bir antibiyotik reçete edebilir. Antibiyotikler ya bakterileri öldürerek ya da çoğalmalarını durdurarak çalışır, böylece vücudun bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşabilir.

Endokrin Sistem İlaçları

Bazen vücudun bir kısmı yeterince kimyasal üretemez. Bu da sizi hasta edebilir. Örneğin, insüline bağımlı diyabeti olan birinin pankreası, yeterli insülin (vücuttaki glikozu düzenleyen bir hormon) üretemeyen bir pankreasa sahiptir . Bazı insanlar, vücudun enerjiyi nasıl kullandığını kontrol etmeye yardımcı olan düşük bir tiroid hormonu üretimine sahiptir. Her durumda, doktorlar eksik hormonu değiştirmek için ilaçlar reçete edebilir.

Semptomların Tedavisi

Bazı ilaçlar semptomları tedavi eder, ancak semptomlara neden olan hastalığı tedavi edemez. (Semptom, hasta olduğunuzda hissettiğiniz herhangi bir şeydir, örneğin öksürük veya mide bulantısı.) Bu nedenle pastil almak boğaz ağrısını yatıştırabilir, ancak o kötü strep bakterilerini öldürmez.

Ağrı Kesiciler

Bazı ilaçlar ağrıyı hafifletir. Bir ağrı çekerseniz, doktorunuz size ibuprofen veya parasetamol (asetaminofen) almanızı söyleyebilir. Bu ağrı kesiciler veya analjezikler ağrının kaynağından kurtulmaz. Yaptıkları şey, yaralanmış veya tahriş olmuş vücut kısmından beyne ağrı sinyallerini ileten yolları bloke etmektir (başka bir deyişle, beynin ağrı sinyalini okuma şeklini etkilerler), böylece vücudunuz iyileşirken fazla acı çekmezsiniz.

Etkilerin Önlenmesi

İnsanlar yaşlandıkça bazen kronik veya uzun süreli rahatsızlıklar geliştirirler. İlaçlar, yüksek tansiyon (hipertansiyon) veya yüksek kolesterol gibi şeyleri kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu ilaçlar altta yatan sorunu iyileştirmez, ancak zamanla vücuda zarar veren bazı etkilerini önlemeye yardımcı olabilirler.

En önemli ilaçlar arasında bağışıklamalar (veya aşılar) bulunmaktadır. Bunlar, vücudu bazı bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklayarak veya koruyarak insanları ilk etapta hastalanmaktan korur. Aşılar genellikle, belirli bir mikrop veya değiştirilmiş veya öldürülmüş mikroplara benzeyen az miktarda bir madde içerir. Birisi aşılandığında, vücudun bağışıklık sistemini mikropu “hatırlamaya” hazırlar, böylece gelecekte bu mikrop tarafından enfeksiyonla savaşabilir.

Kızamık, boğmaca ve su çiçeği gibi hastalıklara yakalanmanızı engelleyen çoğu aşı enjeksiyon yoluyla yapılır. Kimse aşı olmanın eğlenceli olduğunu düşünmüyor. Ancak önledikleri hastalıklar çok ciddi olabilir ve aşının geçici rahatsızlığından çok daha uzun süren semptomlara neden olabilir.

Ağrı, ateş, öksürük veya alerji için birçok ilacı reçetesiz satın alabilirsiniz. Ancak bir ilacın reçetesiz (OTC) bulunması, yan etkileri olmadığı anlamına gelmez. OTC ilaçlarını bir doktor tarafından reçete edilenlerle aynı dikkatle almalısınız.

İlgili içerikler:

Sağlık, ilaçlar, bitkiler ve daha birçok eşsiz konu üzerine güncel makalelerimizden haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın.

Kaynak: TeensHealth from Nemours