Takviyelerin görme ve göz sağlığı üzerindeki olumlu etkileri hakkında pek çok iddia yapılmaktadır, ancak çok az çalışma bu iddiaları desteklemektedir. Yaşla İlgili Göz Hastalığı Çalışmaları (AREDS ve AREDS2) bir istisnadır.
Çalışmalar, milyonlarca insanı etkileyen iki duruma odaklanıyor; yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) ve katarakt.
Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu (AMD)
Görme kaybının temel nedenlerinden biri olan AMD, esas olarak yaşlanmayla ilişkilidir, ancak bazı maküler dejenerasyon türleri gençleri de etkiler.
AMD, retinanın gördüklerimizi kaydetmek ve bilgiyi beyne göndermek, ince ayrıntıları görmek ve odaklanma ile ilgili görevleri yerine getiren makula alanında, ışığa duyarlı hücrelerde bozulma olduğunda ortaya çıkar.
Katarakt
Katarakt, göz merceğinin bulanıklaşmasıdır. Günlük görevleri yerine pinup getirmek için yeterince iyi görme yeteneğinizi bozabilir ve zamanla daha da kötüleşebilir.
AREDS2 çalışmasına katılanlar, AREDS çalışmasında potansiyel olarak faydalı olduğu belirlenen dört ek formülasyondan birini aldı. Her katılımcı takviyeleri beş yıl boyunca günlük olarak aldı.
Çalışma katılımcılarında, AMD riski ve ciddi görme kaybı altı yılda yüzde 25 azalmıştır. AMD’li kişilerde, durum yalnızca orta derecede AMD’li kişilerde yavaşlama göstermiş; takviyeler, hafif veya çok ileri aşamalı kişiler için etki göstermemiştir. Ek olarak, çalışmada kullanılan takviyeler tamamıyla AMD’yi engellemedi veya görme kaybını düzeltmedi.
AREDS2 formülasyonunun bir parçası olarak alınan lutein ve zeaksantin takviyelerinin, başlangıçta bu karotenoidlerin düşük diyet seviyelerine sahip olan kişilerde katarakt ameliyatı ihtiyacını yüzde 32 azalttığı görüldü.
Çalışmalar, belirli takviyelerin bazı faydaları olduğunu oryata çıkarsa da bunların herkeste faydalı etkileri olmayacağını göstermiştir. Takviyeler ve göz sağlığı arasındaki bağlantıyı daha iyi anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Hangi Takviyeler Göz Sağlığının Korunmasına Yardımcı Olabilir?
AREDS2 kapsüllerinde bulunan antioksidanlar dahil olmak üzere aşağıdaki takviyelerin bazı insanlar için faydalı olduğu gösterilmiştir.
1. Lutein ve Zeaksantin
Lutein ve Zeaksantin, karotenoidlerdir. Karotenoidler ise bitkilerde ve retinanızda bulunan pigmentlerdir. Bu pigmentleri desteklemek, retinanızdaki yoğunluklarının artmasına yardımcı olur. Ayrıca gözlerinize zarar verebilecek yüksek enerjili mavi ve ultraviyole ışığı emerler.
2. Çinko
Gözde doğal olarak bulunan çinko, hücre hasarına karşı koruyan güçlü bir antioksidandır. Çinko, AREDS2 formülasyonundaki birincil mineraldir. Çinko alırken bakır emilimi azalır. Çinkonun bakır takviyeleri ile birleştirilmesi tavsiye edilmektedir.
3. B1 Vitamini (tiamin)
B1 vitamini göz sağlığı için gereklidir. Diğer vitaminlerle birlikte alınan B1 vitamininin katarakt riskini azaltabileceğine dair kanıtlar vardır. B1 vitamini aynı zamanda iltihabı azaltır.
İlk araştırma, körlüğe yol açabilen iltihaplı bir göz rahatsızlığı olan üveit tedavisinde de etkili olabileceğini gösteriyor.
4. Omega-3 yağ asitleri
Çoğu kişinin diyetinde; asıl kaynağı balık olan omega-3 yağ asitlerini içeren yiyecekler bulunmamaktadır. Retinadaki fotoreseptör hücreleri büyük miktarda omega-3 yağ asidi içerir. Bir tür omega-3 yağ asidi olan dokosaheksaenoik asidin (DHA) retina hücrelerinin gelişimine yardımcı olduğuna inanılıyor. Ayrıca, ışığa maruz kalma ve yaşlanma nedeniyle oluşan hasarın ardından iltihaplanmayı azaltmada; retina ve kornea hücrelerinin iyileşmesine, yenilenmesine yardımcı olduğu düşünülmektedir.
5. C Vitamini
Birkaç büyük çalışma, C vitamininin bazı katarakt türlerine yakalanma riskini azalttığını göstermektedir. Bu çalışmalardan ikisi ayrıca C ve E vitaminleri kombinasyonunun katarakt riskini azalttığını ve katarakt ilerlemesini yavaşlattığını buldu.
Göz Sağlığınız İçin Takviyelere İhtiyacınız Var Mı?
Görme sağlığınız, genetik ve yaş dahil birçok faktörden etkilenir. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve antioksidan açısından zengin yiyecekler içeren dengeli bir beslenmeye sahip olmak, gözlerinizin sağlığına önemli ölçüde katkıda bulunacaktır.
Takviyeler almadan önce göz doktorunuza danışmalısınız. Doktorunuz, göz sağlığınızın durumuna göre takviyelerin etkili olup olmayacağını belirleyecektir.
Sağlık, ilaçlar, bitkiler ve daha birçok eşsiz konu üzerine güncel makalelerimizden haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın.
Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu (AMD) AREDS/AREDS2 : Age-Related Eye Disease Studies (AREDS/AREDS2)
