Kapat
Genel Sağlık 112 0

Diyabet : Karbonhidrat Alımına Dikkat Etmek Neden Önemlidir? Şeker Hastalarının Uzak Durması Gereken 10 Besin Türü

Diyabet, dünya çapında yetişkinler ve çocuklar arasında yüksek oranlarda görülen kronik bir hastalıktır.

Kontrolsüz diyabetin kalp hastalığı, böbrek hastalığı, körlük ve diğer komplikasyonlar dahil birçok ciddi sonucu vardır. Prediyabet de bu koşullarla ilişkilendirilmiştir.

Belirli yiyecekleri yemek, kan şekerinizi ve insülin seviyenizi yükselterek iltihaplanmaya neden olabilir. Bu da hastalık riskinizi artırabilir.

Diyabetli Kişiler İçin Karbonhidrat Alımına Dikkat Etmek Neden Önemlidir?

Karbonhidrat, protein ve yağlar vücudunuza enerji sağlayan makro besinlerdir.

Bunların arasında karbonhidratlar kan şekeriniz üzerinde açık ara en büyük etkiye sahiptir. Bunun nedeni, şeker veya glikoza parçalanmaları ve kan dolaşımınıza emilmeleridir.

Karbonhidratlar arasında nişasta, şeker ve lifler bulunur. Ancak lif sindirilmez ve vücudunuz tarafından diğer karbonhidratlar gibi emilir, bu nedenle kan şekerinizi yükseltmez.

Yiyeceklerin bir kısmındaki toplam karbonhidrat içeriğinden lifleri çıkarmak, size onun sindirilebilir veya net karbonhidrat içeriğini verecektir. Örneğin, bir fincan karışık sebze 10 gram karbonhidrat ve 4 gram lif içeriyorsa, net karbonhidrat miktarı 6 gramdır.

Diyabetli insanlar bir seferde çok fazla karbonhidrat tükettiklerinde, kan şekeri seviyeleri tehlikeli derecede yükselebilir.

Yüksek kan şekeri seviyeleri zamanla vücudunuzun sinirlerine ve kan damarlarına zarar verebilir ve bu da kalp hastalığı, böbrek hastalığı ve diğer ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir.

Düşük karbonhidrat alımını sürdürmek, kan şekeri artışlarını önlemeye yardımcı olabilir ve diyabet komplikasyonları riskini büyük ölçüde azaltabilir.

Bu nedenle, aşağıda listelenen yiyecek ve içeceklerden uzak durmak önemlidir.

1.Şekerli içecekler

Şekerli içecekler, şeker hastalığı olan biri için en kötü içecek seçimidir. Birincisi, karbonhidrat bakımından çok yüksektir, 330 mL bir kutu kola 37 gram karbonhidrat içerir. Aynı miktarda tatlandırılmış buzlu çay ve limonata, yalnızca şeker içeriğinden dolayı yaklaşık 45 gram karbonhidrat içerir.

Ek olarak, bu içecekler, insülin direnci ve diyabet ile güçlü bir şekilde bağlantılı olan fruktoz ile yüklüdür. Gerçekten de araştırmalar, şekerle tatlandırılmış içeceklerin tüketilmesinin yağlı karaciğer hastalığı gibi diyabetle ilgili rahatsızlıkların riskini artırabileceğini göstermektedir.

2.Trans Yağlar

Yapay trans yağlar son derece sağlıksızdır. Doymamış yağ asitlerine hidrojen eklenerek daha kararlı hale getirilerek oluşturulurlar.

Trans yağlar, margarinlerde, fıstık ezmesinde, sürülebilir yiyeceklerde, kremalarda ve dondurulmuş yemeklerde bulunur. Ayrıca, gıda üreticileri bir ürünün raf ömrünü uzatmaya yardımcı olmak için bunları genellikle kraker, kek ve diğer unlu mamullere ekler.

Trans yağlar kan şekeri düzeylerini doğrudan yükseltmese de, artmış iltihaplanma, insülin direnci ve göbek yağının yanı sıra daha düşük HDL (iyi) kolesterol düzeyleri ve bozulmuş arteryel fonksiyonla ilişkilendirilmiştir.

3.Ekmek, Pirinç ve Makarna

Beyaz ekmek, pirinç ve makarna yüksek karbonhidratlı, işlenmiş gıdalardır.

Ekmek, simit ve diğer rafine unlu yiyeceklerin, tip 1 ve tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri düzeylerini önemli ölçüde artırdığı gösterilmiştir.

Bu durum rafine beyaz undan yapılan ürünlere özel değildir. Glütensiz makarnalar ve pirinç bazlı ürünler de kan şekerini yükseltmektedir.

Bu işlenmiş gıdalar çok az lif içerir. Lifler; şekerin kan dolaşımına emilimini yavaşlatmaya yardımcı olur.

4.Meyve Aromalı Yoğurtlar

Sade yoğurt, şeker hastaları için iyi bir seçenek olabilir. Ancak meyve aromalı çeşitler değildir. Aromalı yoğurtlar tipik olarak yağsız veya az yağlı sütten yapılır ve karbonhidrat ve şeker ile yüklenir.

1 bardak (245 gram) meyve aromalı yoğurdun porsiyonunda yaklaşık 31 gram şeker bulunabilir, yani kalorisinin yaklaşık %61’i şekerden gelir.

Kan şekerinizi ve insülininizi artırabilecek yüksek şekerli yoğurtlar seçmek yerine, şeker içermeyen; iştahınız, kilo kontrolünüz ve bağırsak sağlığınız için faydalı olabilecek sade ve tam yağlı yoğurdu tercih edin.

5.Şekerli Kahvaltılık Gevrekler

Şeker hastalığınız varsa tahıl yemek, güne başlamanın en kötü yollarından biri olabilir.

Kutularındaki sağlık iddialarına rağmen, çoğu tahıl yüksek oranda işlenir ve birçok insanın düşündüğünden çok daha fazla karbonhidrat içerir.

Ek olarak, gün boyunca kan şekeri seviyenizi sabit tutarken tok ve tatmin olmanıza yardımcı olabilecek besinler olan,proteinleri çok az içerirler.


Bazı “sağlıklı” kahvaltılık gevrekler bile diyabetliler için iyi seçenekler değildir.

Kan şekerini ve açlığı kontrol altında tutmak için gevreklerden uzan durmalı ve bunun yerine protein bazlı düşük karbonhidratlı bir kahvaltı seçmelisiniz.

6.Aromalı Kahveler

Kahve, diyabet riskinin azalması da dahil olmak üzere çeşitli sağlık yararlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ancak aromalı kahve içecekleri sağlıklı bir içecek olmaktan çok sıvı tatlılar olarak görülmelidir. Kahve tüketiminin sağlık üzerindeki etkileri ile ilgili daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Kan şekerinizi kontrol altında tutmak ve kilo alımını önlemek için sade kahve veya espresso seçebilirsiniz.

7.Kurutulmuş Meyveler

Meyveler, C vitamini ve potasyum da dahil olmak üzere birçok önemli vitamin ve mineral için harika bir kaynaktır. Meyveler kurutulduğunda, işlem su kaybına neden olur ve yüksek şeker konsantrasyonlarına yol açar.

Şeker hastalığınız varsa, meyveyi tamamen bırakmanız gerekmez. Taze meyveler veya küçük bir elma gibi düşük şekerli meyveleri tüketmek, kan şekerinizi hedef aralıkta tutarken sağlık açısından faydalar sağlayabilir.

8.Paketlenmiş Atıştırmalık Yiyecekler

Paketlenmiş yiyecekler iyi atıştırmalık seçenekleri değildir. Tipik olarak rafine undan yapılırlar ve az miktarda besin sağlarlar, ancak kan şekerini hızla yükseltebilen bol miktarda hızlı sindirilen karbonhidrat içerirler.

Öğün aralarında acıkırsanız, fındık, az karbonhidratlı sebzeler ve biraz peynir yemek daha iyidir.

9.Meyve Suları

Meyve suyu sağlıklı bir içecek olarak kabul edilse de, kan şekeri üzerindeki etkileri, gazlı içecekler ve diğer şekerli içeceklere benzer. Bu durum, %100 meyve suları ve ilave şeker içeren tüm türler için geçerlidir.

Çok daha iyi bir alternatif olarak, 1 gramdan az karbonhidrat sağlayan ve neredeyse kalorisiz olan bir dilim limonlu suyun tadını çıkarabilirsiniz.

10.Patates Kızartması

Patates kızartması, uzak durmak isteyebileceğiniz bir besindir. Özellikle de şeker hastalığınız varsa.

Patateslerin karbonhidrat oranı nispeten yüksektir. Bir orta boy patates, 2,4’ü liften gelen 34,8 gram karbonhidrat içerir. Ayrıca bitkisel yağda kızartıldıktan sonra patatesler kan şekerinizi yükseltmekten daha fazlasını yapabilir.

Kızartılan yiyeceklerin, gelişmiş glikasyon son ürünleri (AGE’ler) ve aldehitler gibi yüksek miktarda toksik bileşikler ürettiği gösterilmiştir. Bu bileşikler iltihabı teşvik edebilir ve hastalık riskini artırabilir.

Batuhan Korkmaz {Batuhan Korkmaz}

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde okuyor. Eğitim hayatı süresince öğrendiklerini bir araya getirmek ve sağlığınız hakkında daha kolay bilgi edinebilmeniz amacıyla araştırdıklarını sitesinde paylaşmaktan keyif duyuyor. | korkmaz1001@gmail.com e-mail adresinden ya da @bthnkrkmz Instagram sayfasından iletişime geçebilirsiniz. | Öneri ve şikayetleriniz için: onlineczaci@gmail.com

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir